- Έχουν απομακρυνθεί οι άνθρωποι από το μυστήριο της εξομολογήσεως, γι' αυτό και πνίγονται από τους λογισμούς και τα πάθη. Πόσοι έρχονται και ζητούν να τους βοηθήσω σε κάποιο πρόβλημά τους, και ούτε εξομολογούνται, ούτε εκκλησιάζονται! "Εκκλησιάζεσαι καθόλου;", τους ρωτάω. " Όχι", μου λένε. "Εξομολόγήθηκες καμμιά φορά;". " Όχι. Ήρθα να με κάνεις καλά". "Μα πώς; Πρέπει να μετανοήσεις για τα σφάλματά σου, να εξομολογήσαι, να εκκλησιάζεσαι, να κοινωνάς, όταν έχεις ευλογία από τον πνευματικό σου, και εγώ θα κάνω προσευχή να γίνεις καλά. Ξεχνάς ότι υπάρχει και άλλη ζωή και πρέπει να ετοιμασθούμε για 'κει;". "Κοίταξε, πάτερ, αυτά πουλες, εκκλησίες, άλλη ζωή κ.λ.π., εμένα δεν με απασχολούν. Αυτά είναι παραμύθια. 'Εχω πάει σε μάγους, σε μέντιουμ και δεν μπόρεσαν να με κάνουν καλά. Έμαθα ότι εσύ μπορείς να με κάνεις καλά.". Άντε τώρα! Τους μιλάς για εξομολόγηση, για την μέλλουσα ζωή, και σου λένε "αυτά είναι παραμύθια", και από την άλλη μεριά: "Βοήθησέ με, παίρνω χάπια". Εμ πώς, με μαγικό τρόπο θα γίνουν καλά;
Και βλέπεις, πολλοί, ενώ έχουν προβλήματα που τα προκάλεσαν οι αμαρτίες τους, δεν πηγαίνουν στον πνευματικό που μπορεί να τους βοηθήσει θετικά, αλλά καταλήγουν να εξομολογούνται στους ψυχολόγους.
- Γέροντα, μερικοί λένε: " δεν βρίσκουμε καλούς πνευματικούς, γι' αυτό δεν πάμε να εξομολογηθούμε".
- Αυτά είναι δικαιολογίες. Κάθε πνευματικός έχει θεία εξουσία, εφόσον φοράει πετραχήλι. Τελεί το μυστήριο, έχει την θεία Χάρη και, όταν διαβάσει την συγχωρητική ευχή, ο Θεός σβήνει όλες τις αμαρτίες τις οποίες εξομολογηθήκαμε με ειλικρινή μετάνοια.
Βλέπω όμως και μια καινούρια τέχνη του διαβόλου. Βάζει στους ανθρώπους τον λογισμό ότι, αν κάνουν κάποιο τάμα και το εκπληρώσουν, αν πάνε και κανένα προσκύνημα, είναι εντάξει πνευματικά. Και βλέπεις πολλούς να πηγαίνουν με λαμπάδες και με τάματα στα μοναστήρια, στα προσκυνήματα, να τα κρεμάνε εκεί, να κάνουν και μεγάλους σταυρούς, να κλαίνε και λιγάκι, και να αρκούνται σ' αυτά. Δεν μετανοούν, δεν εξομολογούνται, δεν διορθώνονται, και χαίρεται το ταγκαλάκι ( έτσι αποκαλούσε ο Γέροντας Παϊσιος τον διάβολο ).
Για να νιώσει κανείς ανάπαυση, πρέπει να πετάξει τα μπάζα από μέσα του. Αυτό θα γίνει με την εξομολόγηση. Ανοίγοντας ο άνθρωπος την καρδιά του στον πνευματικό και λέγοντας τα σφάλματά του, ταπεινώνεται, και έτσι ανοίγει την πύλη του Ουρανού, έρχεται πλούσια η Χάρις του Θεού και ελευθερώνεται. Με την εξομολόγηση πετάει ο άνθρωπος από μέσα του ό,τι άχρηστο έχει και καρποφορεί πνευματικά. Μια μέρα έσκαβα στον κήπο μου, για να φυτέψω λίγες ντοματιές. Εκείνη την ώρα ήρθε κάποιος και μου λέει: "Τί κάνεις, Γέροντα;". "Τί να κάνω; του λέω, εξομολογώ τον κήπο μου". "Καλά,Γέροντα, μου λέει, χρειάζεται και ο κήπος εξομολόγηση;". "Ασφαλώς χρειάζεται. Έχω διαπιστώσει πως, όταν τον εξομολογώ, βγάζω δηλαδή έξω πέτρες, αγριάδες, αγκάθια κ.λ.π., τότε βγάζει επίσημα κηπευτικά, αλλιώς οι ντομάτες γίνονται κιτρινιάρικες, καχεκτικές!"...
( από το βιβλίο, ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ, του Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, ιερό ησυχαστήριον " ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος" σουρωτή Θεσσαλονίκης, Λόγοι 'Γ, σελ. 243-246 )
- Φίλε μου, για την ψυχή σου, μεταμόφωσε την πεισματική σου εξομολόγηση σε μετανοητική εξομολόγηση. ( Αγίου Νικολάου Μελιμίροβιτς )